در دنیای مهندسی شبکه، تجربه عملی کلید موفقیت است. پلتفرم‌های شبیه‌ساز شبکه، به شما این امکان را می‌دهند که محیط‌های شبکه را بدون نیاز به تجهیزات گران قیمت، به صورت مجازی ایجاد و آزمایش کنید. یکی از این شبیه‌سازهای شبکه، GNS3 است. در ادامه، به معرفی بیشتر GNS3، نحوه استفاده از Router IOS برای GNS3 و نکات پیشرفته خواهیم پرداخت تا بتوانید از این ابزار به بهترین شکل ممکن استفاده کنید.

معرفی GNS3

GNS3 (Graphical Network Simulator-3) یک ابزار قدرتمند متن باز است که برای حرفه‌ای‌ها و دانشجویان شبکه طراحی شده تا بتوانند شبکه‌های پیچیده را بدون نیاز به سخت‌افزار فیزیکی شبیه‌سازی کنند. این ابزار به شما اجازه می‌دهد تا محیط‌های مجازی را با ترکیبی از دستگاه‌های واقعی شبکه (از طریق تصاویر IOS) و دستگاه‌های مجازی ایجاد کنید. GNS3 از روترها، سوئیچ‌ها، فایروال‌ها و سایر تجهیزات پشتیبانی می‌کند و یک پلتفرم منعطف برای یادگیری، آزمایش و رفع مشکلات شبکه فراهم می‌آورد.

مزیت اصلی GNS3، توانایی آن در شبیه‌سازی رفتار واقعی شبکه‌ها است. چه در حال آماده شدن برای آزمون‌هایی مانند CCNA یا CCNP باشید یا بخواهید پیکربندی‌های جدید را قبل از اعمال آن‌ها در یک شبکه واقعی امتحان کنید، GNS3 یک محیط بدون ریسک برای آزمایش ارائه می‌دهد. با پشتیبانی از توپولوژی‌های ساده تا شبکه‌های گسترده، GNS3 ابزاری ضروری برای هر فردی است که به تسلط بر شبکه‌ها علاقه‌مند است.

اهمیت IOS سیسکو

IOS سیسکو (Internetwork Operating System) یکی از مهم‌ترین اجزای تجهیزات شبکه سیسکو است که به عنوان سیستم عامل این دستگاه‌ها عمل می‌کند. IOS سیسکو مجموعه‌ای از قابلیت‌ها و دستورات را فراهم می‌کند که برای مدیریت، پیکربندی، و کنترل روترها و سوئیچ‌ها استفاده می‌شود. این سیستم عامل نقش کلیدی در عملکرد تجهیزات شبکه ایفا می‌کند و به متخصصان شبکه این امکان را می‌دهد تا توپولوژی‌های پیچیده و پروتکل‌های مختلف را به طور مؤثر مدیریت کنند.

در GNS3، استفاده از IOS سیسکو به کاربران اجازه می‌دهد تا شبیه‌سازی دقیق‌تری از شبکه‌های واقعی داشته باشند. با استفاده از IOS واقعی سیسکو در محیط مجازی، می‌توان محیط‌های پیچیده شبکه را بدون نیاز به تجهیزات فیزیکی شبیه‌سازی و آزمایش کرد. این امر به خصوص برای افرادی که در حال آماده شدن برای آزمون‌های سیسکو مانند CCNA یا CCNP هستند، اهمیت زیادی دارد، زیرا امکان تجربه عملی با سیستم عامل واقعی سیسکو را در اختیار آن‌ها می‌گذارد.

دانلود IOS از منابع معتبر

اصلی‌ترین منبع دانلود IOSهای سیسکو، وب سایت خود شرکت سیسکو است. ولی برای دانلود از این منبع، شما باید از شرکت سیسکو محصولی خریده باشید تا اجازه‌ دانلود داشته باشید. همچنین تمام IOSهای سیسکو مناسب GNS3 نیستند. به دلایل ذکر شده، دانلود این IOSها از منابع دیگر و به صورت رایگان بسیار آسان‌تر است. 

معتبرترین منبعی که برای دانلود این IOSها (به جز سیسکو) پیشنهاد می‌شود، وب ‌سایت sysnettechsolutions است. شما برای ورود به صفحه‌ مربوطه و دانلود، می‌توانید از این لینک مستقیم استفاده کنید. البته شما با جستجو در اینترنت نیز می‌توانید منابع دیگری پیدا کرده و اقدام به دریافت فایل‌ها کنید.

در اکثر منابع توضیحاتی در مورد IOSهای سیسکو و موارد پشتیبانی شده توسط GNS3 خواهید دید و سپس لینک‌های مربوط به IOS مدل‌های مختلف را خواهید دید(جدول زیر از منبع sysnettechsolutions استخراج شده)
 

شما می‌توانید مدل دلخواه خود، با قابلیت‌های مختص به آن را انتخاب و دانلود کنید. ممکن است در تعداد و نوع پورت‌ها و یا نسخه IOS تفاوت‌هایی وجود داشته باشد. بخاطر حجم کم فایل‌ها، توصیه می‌شود تمام مدل‌ها را ذخیره کنید.

نحوه نصب IOS در GNS3

بعد از دانلود فایل‌ها، شما باید آن‌ها را در شبیه‌ساز نصب یا import کنید تا بتوانید از ویژگی‌های روتر سیسکو در GNS3 استفاده کنید. اما چطور باید این کار را انجام دهیم؟ در این بخش مراحل گام به گام نصب شرح داده شده است:

1-    بعد از دانلود IOS، آن را در پوشه یا فولدر مشخصی قرار بدهید و آدرس محل فایل را به یاد داشته باشید.

2-    GNS3 را اجرا کنید و در نوار بالای صفحه روی Edit کلیک کنید.

3-    از موارد نمایش داده شده، روی گزینه Preferences کلیک کنید تا صفحه زیر باز شود.

4-    برای نصب IOS جدید روی GNS3، روی New کلیک کنید و در صفحه‌ جدیدی که باز می‌شود Browse را بزنید تا بتوانید آدرس IOS  مد نظر را انتخاب کنید.

5-    بعد از انتخاب فایل، در صفحه‌ی اولیه Next را بزنید. در این قسمت می‌توانید برای IOS اسم مشخصی بگذارید تا بعدا آن را شناسایی کنید (در عکس زیر همان اسم پیش فرض انتخاب شده). سپس مجدد Next را بزنید.

6- در این بخش مقدار رم (RAM) مورد نظر برای تخصیص به این دستگاه در شبیه‌ساز را تعیین می‌کنیم. مقداری که از قبل تعیین شده، میزان رم مناسب پیشنهادی خود برنامه است که بهتر است همین مقدار را ثبت کنید. می‌توانید برای عملکرد سریع‌تر و بهتر عدد بزرگتر، و برای استفاده کمتر از RAM، مقدار کمتری وارد کنید. سپس روی Next کلیک کنید.

7- در صفحه بعد باید slotهای شامل پورت‌ها را انتخاب کنید. به طور مثال Leopard-2FE دارای دو پورت Fast Ethernet است. سپس مجددا Next را بزنید.

8- بخش بعدی برای مشخص کردن یک حد مشخص مربوط به CPU است که این دستگاه کل پردازشگر را اشغال نکند. معمولا نیازی به انجام این کار نیست، مگر بخواهید در GNS3 شبکه‌ پیچیده و بزرگی را شبیه‌سازی کنید. در این صورت روی Idle-PC کلیک کنید. اگر موردی پیدا شد ثبت می‌شود، در غیر این صورت گزینه Finish را بزنید تا این صفحه بسته شود. در صفحه Preferences روی Apply و OK کلیک کنید.

با اتمام این فرایند، شما می‌توانید IOS مد نظرتان را در Nodeها پیدا کنید.

نکات کاربردی برای نصب IOS سیسکو روی GNS3

در حالی که در بخش قبلی مراحل نصب IOS سیسکو روی GNS3 به‌طور کامل توضیح داده شد، در این بخش به چند نکته کلیدی اشاره می‌کنیم که در طول فرآیند نصب به شما کمک می‌کنند تا مشکلات احتمالی را پیشگیری یا رفع کنید: